Như vầy
tôi nghe.
Một thời
Thế Tôn trú tại Vesali (Tỳ-xá-ly), ở phía ngoài thành, trong một khu rừng phía
Tây.
Lúc bấy
giờ, Sunakkhatta thuộc bộ lạc Licchavi, vừa mới từ bỏ Pháp và Luật này, nói lời
nói như sau trong Hội chúng ở Vesali: "Sa-môn Gotama không có pháp thượng
nhân, không có tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh; Sa-môn Gotama thuyết
pháp, pháp ấy tự mình tạo ra, do suy luận tác thành, tùy thuận trắc nghiệm, và
thuyết cho một mục tiêu đặc biệt, có khả năng hướng thượng, có thể dẫn người thực
hành diệt tận khổ đau".
Lúc ấy
Tôn giả Sariputta (Xá-lợi-phất) vào buổi sáng, đắp y, cầm bát, vào thành Vesali
để khất thực. Tôn giả Sariputta nghe Sunakkhatta thuộc bộ lạc Licchavi nói như
sau trong hội chúng ở Vesali: "Sa-môn Gotama không có pháp thượng nhân,
không có tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh; Sa-môn Gotama thuyết pháp,
pháp ấy tự mình tạo ra, do suy luận tác thành, tùy thuận trắc nghiệm và thuyết
pháp cho một mục tiêu đặc biệt, có khả năng hướng thượng, có thể dẫn người thực
hành diệt tận khổ đau".
Rồi Tôn
giả Sariputta khất thực xong, sau khi ăn và đi khất thực trở về đến chỗ ở Thế
Tôn, sau khi đến đảnh lễ Ngài và ngồi xuống một bên. Sau khi ngồi xuống một
bên, Tôn giả Sariputta bạch Thế Tôn:
-- Bạch
Thế Tôn, Sunakkhatta thuộc bộ lạc Licchavi, vừa mới từ bỏ Pháp và Luật này, nói
lời nói như sau trong hội chúng Vesali: "Sa-môn Gotama không có pháp
thượng nhân... (như trên)... diệt tận khổ đau".
-- Này
Sariputta, Sunakkhatta phẫn nộ và ngu si, do phẫn nộ nên nói lên lời ấy. Này
Sariputta, Ông ta nghĩ: "Ta sẽ nói xấu". Thế mà kẻ ngu Sunakkhatta
lại nói lời tán thán Như Lai. Này Sariputta, ai nói như sau là tán thán Như
Lai: "Pháp ấy được thuyết giảng cho một mục tiêu đặc biệt, có khả năng
hướng dẫn người thực hành diệt tận khổ đau".
Này
Sariputta, đối với Sunakkhatta ngu si kia, sẽ không có tùy pháp nào về Ta như
sau: "Ðây là Như Lai, A-la-hán, Chánh Ðẳng Giác, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ,
Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Ðiều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế
Tôn".
Này
Sariputta, đối với Sunakkhatta ngu si kia, sẽ không có tùy pháp nào về Ta như
sau: "Ðây là Thế Tôn, vị đã chứng được các loại thần thông, một thân hiện
ra nhiều thân, nhiều thân hiện ra một thân, hiện hình, biến hình, đi ngang qua
vách, qua thành, qua núi, như đi ngang hư không, độn thổ trồi lên ngang qua đất
liền như ở trong nước, đi trên nước không chìm như trên đất liền, ngồi kiết-già
đi trên hư không như con chim; với bàn tay, chạm và rờ mặt trăng và mặt trời,
những vật có đại oai lực, đại oai thần như vậy, có thể tự thân bay đến cõi Phạm
Thiên". Này Sariputta, đối với Sunakkhatta ngu si kia sẽ không có tùy pháp
này về Ta như sau: "Ðây là Thế Tôn với thiên nhĩ thanh tịnh siêu nhân có
thể nghe hai loại tiếng chư Thiên và loài Người, xa và gần".
Này
Sariputta, đối với Sunakkhatta ngu si kia sẽ không có tùy pháp nào về Ta như
sau: "Ðây là Thế Tôn, sau khi đi sâu vào tâm chúng sanh, tâm loài Người
với tâm của mình, vị ấy biết được như sau: "Tâm có tham biết là tâm có
tham. Hay tâm không tham biết là tâm không tham... tâm chuyên chú... tâm tán
loạn... đại hành tâm... không phải đại hành tâm... tâm chưa vô thượng... tâm vô
thượng... Tâm Thiền định... Tâm không Thiền định... tâm giải thoát... tâm không
giải thoát biết là tâm không giải thoát". Vị ấy biết như vậy.
(Mười lực của Như Lai)
Này
Sariputta, Như Lai có đầy đủ mười Như Lai lực, chính nhờ thành tựu mười lực
này, Như Lai tự nhận cho mình địa vị Ngưu Vương, rống tiếng rống con sư tử
trong các Hội chúng và chuyển Phạm luân. Thế nào là mười?
(1) Ở
đây, này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri xứ là xứ, phi xứ là phi xứ (Tri
thị xứ phi xứ lực). Này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri xứ là xứ, phi xứ là
phi xứ. Như vậy là Như Lai lực của Như Lai. Chính nhờ Như Lai lực này, Như Lai
tự nhận cho mình địa vị Ngưu Vương, rống lên tiếng rống con sư tử trong các hội
chúng, và chuyển Phạm luân.
(2) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri quả báo tùy thuộc sở do, tùy theo
sở nhân của các hành nghiệp quá khứ, vị lai, hiện tại (Tri tam thế nghiệp báo
lực.) Này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri... (như trên)... và chuyển Phạm
luân.
(3) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri con đường đưa đến tất cả cảnh giới
(Tri nhứt thiết đạo trí lực). Này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri... (như
trên)... và chuyển Phạm luân.
(4) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri thế giới với mọi cảnh giới, nhiều
chủng loại, nhiều sai biệt (Tri thế gian chủng chủng tánh lực). Này Sariputta,
Như Lai như thật tuệ tri... (như trên)... và chuyển Phạm luân.
(5) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri chí hướng sai biệt của các loại
hữu tình (Tri tha chúng sanh chưởng chưởng dục lực). Này Sariputta, Như Lai như
thật tuệ tri ... chuyển Phạm luân.
(6) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri những căn thượng hạ của các loài
hữu tình, loài Người (Tri tha chúng sanh chư căn thượng hạ lực). Này Sariputta,
Như Lai như thật tuệ tri... (như trên)... và chuyển Phạm luân.
(7) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri sự tạp nhiễm, sự thanh tịnh, sự
xuất khởi của các Thiền, chứng về Thiền, về giải thoát, về định (Tri chư Thiền
tam muội lực). Này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri... (như trên)... và
chuyển Phạm luân.
(8) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai nhớ đến các đời sống quá khứ, như một đời, hai đời,
ba đời, bốn đời, năm đời, mười đời, hai mươi đời, ba mươi đời, bốn mươi đời,
năm mươi đời, một trăm đời, một ngàn đời, một trăm ngàn đời, nhiều hoại kiếp,
nhiều thành kiếp, nhiều thành hoại kiếp. Ngài nhớ rằng: "Tại chỗ kia, Ta
có tên như thế này, dòng họ như thế này, giai cấp như thế này, thọ khổ lạc như
thế này, tuổi thọ đến mức như thế này. Sau khi chết tại chỗ kia, Ta được sanh
ra chỗ nọ. Tại chỗ ấy, Ta có tên như thế này, dòng họ như thế này, giai cấp như
thế này, thọ khổ lạc như thế này, tuổi thọ đến mức như thế này. Sau khi chết
tại chỗ nọ, Ta được sanh ra ở đây". Như vậy, Như Lai nhớ đến nhiều đời
sống quá khứ cùng với các nét đại cương và các chi tiết. Này Sariputta, Như Lai
như thật tuệ tri... (như trên)... và chuyển Phạm luân.
(9) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai với thiên nhãn thuần tịnh, siêu nhân, thấy sự sống
và chết của chúng sanh. Như Lai tuệ tri rõ rằng, chúng sanh người hạ liệt, kẻ
cao sang, người đẹp đẽ, kẻ thô xấu, người may mắn, kẻ bất hạnh đều do hạnh
nghiệp của họ. Các chúng sanh này làm những ác hạnh về thân, về lời và về ý,
phỉ báng các bậc Thánh, theo tà kiến, tạo các nghiệp theo tà kiến. Những người
này sau khi thân hoại mạng chung, phải sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa
ngục. Các chúng sanh này làm những thiện hạnh về thân, về lời và về ý, không
phỉ báng các bậc Thánh, theo chánh kiến, tạo các nghiệp theo chánh kiến. Những
người này, sau khi thân hoại mạng chung, được sanh lên các thiện thú, cõi Trời,
trên đời này. Như vậy, Như Lai với thiên nhãn thuần tịnh, siêu nhân, thấy sự
sống chết của chúng sanh. Như Lai tuệ tri rằng, chúng sanh, người hạ liệt, kẻ
cao sang, người đẹp đẽ, kẻ thô xấu, người may mắn, kẻ bất hạnh, đều do hạnh
nghiệp của họ. Này Sariputta, Như Lai như thật tuệ tri... (như trên)... và
chuyển Phạm luân.
(10) Lại
nữa, này Sariputta, Như Lai nhờ đoạn trừ các lậu hoặc tự mình chứng tri, chứng
ngộ, thành tựu và an trú ngay trong hiện tại vô lậu tâm giải thoát, tuệ giải
thoát. Này Sariputta, Như Lai nhờ đoạn trừ các lậu hoặc, tự mình với thắng trí
chứng ngộ, chứng đạt và an trú ngay trong hiện tại vô lậu tâm giải thoát, tuệ
giải thoát. Chính nhờ Như Lai lực này, Như Lai tự nhận cho mình địa vị Ngưu
Vương, rống tiếng rống con sư tử trong các Hội chúng và chuyển Phạm luân.
Này
Sariputta, Như Lai có đầy đủ mười Như Lai lực. Chính nhờ thành tựu mười lực
này, Như Lai tự nhận cho mình địa vị Ngưu Vương, rống tiếng rống sư tử trong
các Hội chúng và chuyển Phạm luân.
Này
Sariputta, nếu ai biết Ta như vậy, thấy Ta như vậy mà còn nói: "Sa-môn
Gotama không có pháp Thượng nhân, không có tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh.
Sa-môn Gotama thuyết pháp, pháp ấy tự mình tạo ra, do suy luận tác thành, tùy
thuận trắc nghiệm, thuyết pháp cho một mục tiêu đặc biệt, có khả năng hướng
thượng, có thể hướng dẫn người thực hành diệt tận khổ đau". Này Sariputta,
nếu người ấy không từ bỏ lời nói ấy; không từ bỏ tâm ấy, không đoạn trừ tà kiến
ấy; người ấy sẽ bị rơi vào địa ngục như một gánh nặng bị quăng bỏ một bên. Này
Sariputta, như Tỷ-kheo thành tựu giới hạnh, thành tựu Thiền định, thành tựu trí
tuệ có thể chứng được chánh trí ngay trong hiện tại. Này Sariputta, Ta nói như
vậy là sự thành tựu như vậy. Nếu người ấy không từ bỏ lời nói ấy không từ bỏ
tâm ấy, không đoạn trừ tà kiến ấy; người ấy sẽ bị rơi vào địa ngục như một gánh
nặng bị quăng bỏ một bên.
(Bốn pháp vô sở úy)
Này
Sariputta, có bốn pháp vô sở úy chính nhờ thành tựu bốn pháp này, Như Lai tự
nhận cho mình địa vị Ngưu Vương, rống tiếng rống con sử tử trong các hội chúng
và chuyển Phạm luân. Thế nào là bốn?
Này
Sariputta, Ta thấy không có lý do gì, một Sa-môn, Bà-la-môn, chư Thiên, Ma
vương, Phạm thiên hay một ai ở đời có thể chỉ trích Ta đúng pháp rằng:
"Các pháp này chưa được chứng ngộ hoàn toàn, mà quý vị tự xưng đã chứng
ngộ hoàn toàn". Này Sariputta, vì Ta thấy không có lý do gì như vậy, nên
Ta sống đạt được an ổn, đạt được không sợ hãi, đạt được vô úy.
Này
Sariputta, Ta thấy không có lý do gì... có thể chỉ trích Ta đúng pháp rằng:
"Các lậu hoặc này chưa được đoạn trừ mà quý vị tự xưng đã đoạn trừ".
Này Sariputta, vì Ta không thấy... đạt được vô úy.
Này
Sariputta, Ta thấy không có lý do gì... có thể chỉ trích Ta đúng pháp rằng:
"Những pháp này được gọi là các chướng ngại pháp khi được thực hành thời
không có gì gọi là chướng ngại pháp cả". Này Sariputta, vì Ta không
thấy... đạt được vô úy.
Này
Sariputta, Ta thấy không có lý do gì một Sa-môn Bà-la-môn, chư Thiên, Ma vương,
Phạm thiên hay một ai ở đời có thể chỉ trích Ta đúng pháp rằng: "Pháp do
quý vị thuyết giảng không đưa đến mục tiêu đặc biệt, không có khả năng hướng
thượng, không có thể dẫn người thực hành đến diệt tận khổ đau". Này
Sariputta, vì Ta thấy không có lý do gì như vậy, nên Ta sống đạt được an ổn,
đạt được không sợ hãi, đạt được vô úy.
Này
Sariputta, có bốn pháp vô sở úy, chính nhờ thành tựu bốn pháp này, Như Lai tự
nhận cho mình địa vị Ngưu Vương, rống tiếng rống con sử tử trong các hội chúng
và chuyển Phạm luân.
Này
Sariputta, nếu ai biết Ta như vậy... người ấy sẽ bị rơi vào địa ngục như một
gánh nặng bị quăng bỏ một bên.
(Tám hội chúng)
Này
Sariputta, có tám Hội chúng này: Hội chúng Sát-đế-lị, Hội chúng Bà-la-môn, Hội
chúng Gia chủ, Hội chúng Sa-môn, Hội chúng Tứ thiên vương, Hội chúng Tam thập
tam thiên, Hội chúng Màra, Hội chúng Phạm thiên. Này Sariputta, có tám Hội
chúng này. Này Sariputta, Như Lai thành tựu bốn pháp vô sở úy như vậy, đến gần
và vào tám Hội chúng này.
Này
Sariputta, Ta nhớ lại Ta đã đến hàng trăm Hội chúng Sát-đế-lị. Tuy vậy, trước
khi Ta ngồi xuống tại chỗ ấy, trước khi Ta nói chuyện và trước khi Ta đàm luận;
này Sariputta, ta thấy không có lý do gì để nghĩ rằng: "Chắc chắn sự sợ
hãi và run sợ sẽ đến ám ảnh Ta". Này Sariputta, vì Ta thấy không có lý do
gì như vậy, nên Ta sống đạt được an ổn, đạt được không sợ hãi, đạt được vô úy.
Này
Sariputta, Ta nhớ lại, Ta đã đến hàng trăm Hội chúng Bà-la-môn... (như trên)...
Hội chúng Gia chủ... Hội chúng Sa-môn... Hội chúng Tứ thiên vương... Hội chúng
Tam thập tam thiên... Hội chúng Màra... Hội chúng Phạm thiên. Tuy vậy, trước
khi Ta ngồi xuống tại chỗ ấy, trước khi Ta nói chuyện và trước khi Ta đàm luận,
này Sariputta, Ta thấy không có một lý do gì để nghĩ rằng: "Chắc chắn sự
sợ hãi và run sợ sẽ đến ám ảnh Ta". Này Sariputta, vì Ta thấy không có lý
do gì như vậy, nên Ta sống đạt được an ổn, đạt được không sợ hãi, đạt được vô
úy.
Này
Sariputta, nếu ai biết Ta như vậy... người ấy sẽ bị rơi vào địa ngục, như một
gánh nặng bị quăng bỏ một bên.
(Bốn loại sanh)
Này
Sariputta, có bốn loại sanh. Thế nào là bốn? Noãn sanh, thai sanh, thấp sanh,
hóa sanh.
Này
Sariputta, thế nào là noãn sanh? Này Sariputta, những loại chúng sanh nào phá
vỏ trứng, mà sanh, này Sariputta như vậy gọi là noãn sanh. Và này Sariputta,
thế nào là thai sanh? Này Sariputta, những loại chúng sanh nào phá màn da mỏng
che chỗ kín mà sanh, này Sariputta, như vậy gọi là thai sanh. Và này Sariputta,
thế nào là thấp sanh? Này Sariputta, những loại chúng sanh nào sanh ra từ cá
thúi, từ xác chết thúi, từ cháo cơm thúi, hay trong hồ nước dơ hay trong ao
nước nhớp. Này Sariputta, như vậy gọi là thấp sanh. Và này Sariputta, thế nào
là hóa sanh? Chư Thiên, các chúng sanh ở địa ngục, một số thuộc loài người và
một số thuộc đọa xứ. Này Sariputta, như vậy gọi là hóa sanh.
Này
Sariputta có bốn loại sanh như vậy. Này Sariputta, nếu ai biết Ta như vậy...
người ấy sẽ bị rơi vào địa ngục, như một gánh nặng bị quăng bỏ một bên.
(Năm sanh thú và Niết bàn)
Này
Sariputta, có năm loại sanh thú này. Thế nào là năm? Ðịa ngục, bàng sanh, ngạ
quỷ, loài Người, chư Thiên.
(1) Này
Sariputta, Ta tuệ tri địa ngục, con đường đưa đến địa ngục và hành lộ đưa đến
địa ngục. Tùy theo hạnh nghiệp, sau khi thân hoại mạng chung, phải sanh vào cõi
dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục, sự việc này ta cũng tuệ tri.
(2) Và
này Sariputta, Ta tuệ tri bàng sanh, con đường đưa đến bàng sanh và hành lộ đưa
đến bàng sanh. Tùy theo hạnh nghiệp, sau khi thân hoại mạng chung, phải sanh
vào bàng sanh, sự việc này Ta cũng tuệ tri.
(3) Và
này Sariputta, Ta tuệ tri ngạ quỷ, con đường đưa đến ngạ quỷ và hành lộ đưa đến
ngạ quỷ. Tùy theo hành nghiệp, sau khi thân hoại mạng chung, phải sanh vào ngạ
quỷ, sự việc này Ta cũng tuệ tri.
(4) Và
này Sariputta, Ta cũng tuệ tri loài Người, con đường đưa đến thế giới loài
Người và hành lộ đưa đến thế giới loài Người. Tùy theo hành nghiệp, sau khi
thân hoại mạng chung, sanh vào loài Người, sự việc này Ta cũng tuệ tri.
(5) Và
này Sariputta, Ta cũng tuệ tri chư Thiên, con đường đưa đến Thiên giới và hành
lộ đưa đến Thiên giới. Tùy theo hành nghiệp, sau khi thân hoại mạng chung, sanh
vào thiện thú, Thiên giới, thế giới này, sự việc này Ta cũng tuệ tri.
Và này
Sariputta, Ta cũng tuệ tri Niết-bàn, con đường đưa đến Niết-bàn và hành lộ đưa
đến Niết-bàn. Tùy theo hành nghiệp, do đoạn trừ các lậu hoặc, sau khi tự mình
với thắng trí, chứng ngộ, chứng đạt và an trú ngay trong hiện tại vô lậu tâm
giải thoát, tuệ giải thoát, sự việc này, Ta cũng tuệ tri.
(1) Này
Sariputta, ở đây, với tâm của Ta, Ta tuệ tri tâm của một số người. Do hành
nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy, bước vào đạo lộ như vậy, sau khi
thân hoại mạng chung sẽ sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục như vậy. Sau
một thời gian, với thiên nhãn thanh tịnh, siêu nhân, Ta thấy người ấy, sau khi
thân hoại mạng chung sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục, phải cảm thọ
những cảm giác cực khổ, thống khổ, khốc liệt. Này Sariputta, cũng như có một hố
than sâu hơn thân người, đầy vun than hừng, không có lửa ngọn, không có khói,
và một người đi đến, bị nóng bức áp đảo, bị nóng bức hành hạ, mệt mỏi khô cổ,
đắng họng, khát nước, và đi thẳng đến hố than ấy chỉ bằng một con đường. Một
người có mắt thấy người ấy, có thể nói: "Hành nghiệp của người này như
vậy, cử chỉ như vậy, bước vào đạo lộ như vậy, sẽ đi đến hố than kia". Sau
một thời gian, người ấy sẽ thấy người kia rơi vào hố than ấy và phải cảm thọ
những cảm giác cực khổ, thống khổ, khốc liệt. Này Sariputta, cũng vậy, ở đây
với tâm của Ta, Ta tuệ tri tâm của một số người: "Hành nghiệp của người
này như vậy, cử chỉ như vậy, bước vào đạo lộ như vậy, sau khi thân hoại mạng
chung sẽ sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục như vậy". Sau một thời
gian, với thiên nhãn thanh tịnh siêu nhân, Ta thấy người ấy sau khi thân hoại
mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục, phải cảm thọ những cảm
giác cực khổ, thống khổ, khốc liệt.
(2) Này
Sariputta, ở đây với tâm của Ta, Ta tuệ tri tâm của một số người: "Hành
nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy, bước vào đạo lộ như vậy, sau khi
thân hoại mạng chung, sẽ sanh vào bàng sanh". Sau một thời gian, với thiên
nhãn thanh tịnh siêu nhân, Ta thấy kẻ ấy sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào
bàng sanh, phải cảm thọ những cảm giác cực khổ, thống khổ, khốc liệt. Này
Sariputta, cũng như có một hố phân, sâu hơn thân người, đầy những phẩn uế, và
một người đi đến, bị nóng bức áp đảo, bị nóng bức hành hạ, mệt mỏi, khô cổ,
đắng họng, khát nước và đi thẳng đến hố phân ấy chỉ bằng một con đường. Một
người có mắt thấy người ấy có thể nói: "Hành nghiệp của người này như vậy,
cử chỉ như vậy và bước vào đạo lộ như vậy, sẽ đi đến hố phân ấy". Sau một
thời gian, người ấy sẽ thấy người kia rơi vào hố phân ấy và phải cảm thọ những
cảm giác cực khổ, thống khổ, khốc liệt. Này Sariputta, cũng vậy, ở đây với tâm
của Ta... (như trên)... thống khổ, khốc liệt.
(3) Này
Sariputta, ở đây với tâm của Ta, Ta tuệ tri tâm của một số người "Hành
nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy... sau khi thân hoại mạng chung sẽ
sanh vào ngạ quỷ, phải cảm thọ những cảm giác cực khổ, thống khổ, khốc
liệt". Này Sariputta, cũng như có một cây sống trên miếng đất không bằng
phẳng, với lá thưa thớt, với bóng che từng đám lưa thưa. Và một người đi đến bị
nóng bức áp đảo, bị nóng bức hành hạ, mệt mỏi, khô cổ, đắng họng, khát nước và
đi thẳng đến cây ấy chỉ bằng một con đường. Một người có mắt thấy người ấy có
thể nói: "Hành nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy và bước vào
đạo lộ như vậy, sẽ đi đến cây ấy". Sau một thời gian, người ấy sẽ thấy
người kia ngồi hay nằm dưới bóng cây ấy và phải cảm thọ những cảm giác cực khổ,
thống khổ, khốc liệt. Này Sariputta, cũng vậy ở đây với tâm của Ta... (như
trên)... thống khổ, khốc liệt.
(4) Này
Sariputta, ở đây với tâm của Ta, Ta biết tâm của một số người: "Hành
nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy... sau khi thân hoại mạng chung,
sẽ sanh vào loài người". Sau một thời gian... Ta thấy người ấy sanh vào
loài người, và cảm thọ được nhiều cảm giác lạc thọ. Này Sariputta, cũng như có
một cây sống trên miếng đất bằng phẳng với lá sum sê, với bóng cây rậm rạp. Và
một người đi đến, bị nóng bức áp đảo, bị nóng bức hành hạ, mệt mỏi, khô cổ,
đắng họng, khát nước và đi thẳng đến cây ấy chỉ bằng một con đường. Một người
có mắt thấy người ấy có thể nói: "Hành nghiệp của người này như vậy, cử
chỉ của người này như vậy và bước vào đạo lộ như vậy, sẽ đi đến cây ấy".
Sau một thời gian, người ấy sẽ thấy người kia, ngồi hay nằm dưới bóng cây ấy và
cảm thọ được nhiều cảm giác lạc thọ. Này Sariputta, cũng vậy, ở đây, với tâm
của Ta... được nhiều cảm giác lạc thọ.
(5) Này
Sariputta, ở đây với tâm của Ta, Ta tuệ tri tâm của một số người: "Hành
nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy... sau khi thân hoại mạng chung sẽ
sanh vào thiện thú, Thiên giới, cõi đời này". Sau một thời gian... Ta thấy
người ấy sanh vào thiện thú, Thiên giới, cõi đời này và cảm thọ những cảm giác
cực lạc. Này Sariputta, giống như một ngôi lầu, có gác nhọn, có tô vôi cả trong
lẫn ngoài, được che gió, có then chốt đóng lại và có các cửa sổ khép kín. Tại
đây có một sàng tọa, trải nệm lông dài, trải nệm màu trắng, trải nệm bông có
thêu hoa, trải nệm bằng da sơn dương gọi là kadali, có nệm với khuôn màu treo
phía trên, có gối dài màu đỏ cả hai đầu. Và một người đi đến, bị nóng bức áp
đảo, bị nóng bức hành hạ, mệt mỏi, khô cổ, đắng họng, khát nước và đi thẳng đến
ngôi lầu ấy. Một người có mắt thấy người ấy có thể nói: "Hành nghiệp của
người này như vậy, cử chỉ như vậy, và bước vào đạo lộ như vậy, sẽ đi đến ngôi
lầu ấy". Sau một thời gian, người ấy sẽ thấy người kia ngồi hay nằm trong
ngôi lầu ấy, trong gác nhọn ấy, trên sàng tọa ấy và cảm thọ được nhiều cảm thọ
cực lạc. Này Sariputta, cũng vậy, ở đây với tâm của Ta... được nhiều cảm giác
lạc thọ.
(6) Này
Sariputta, ở đây với tâm của Ta, Ta tuệ tri tâm của một số người: "Hành
nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy, bước vào đạo lộ như vậy, sẽ đoạn
trừ các lậu hoặc, tự mình với thắng trí chứng ngộ, chứng đạt và an trú ngay
trong hiện tại vô lậu tâm giải thoát, tuệ giải thoát như vậy". Sau một
thời gian, Ta thấy vị ấy đoạn trừ các lậu hoặc, tự mình với thắng trí chứng
ngộ, chứng đạt và an trú ngay trong hiện tại vô lậu tâm giải thoát, tuệ giải
thoát, cảm thọ những cảm giác cực lạc. Này Sariputta, giống như một hồ sen có
nước trong, có nước ngọt, có nước mát, có nước trong sáng, có bờ hồ khéo sắp
đặt, đẹp đẽ, và không xa hồ ấy có khu rừng rậm rạp. Một người đi đến, bị nóng
bức áp đảo, bị nóng bức hành hạ, mệt mỏi, khô cổ, đắng họng, khát nước và đi
thẳng đến hồ sen ấy. Một người có mắt thấy người ấy có thể nói: "Hành
nghiệp của người này như vậy, cử chỉ như vậy, và bước vào đạo lộ như vậy, sẽ đi
đến hồ sen ấy". Sau một thời gian, người ấy sẽ thấy người kia, sau khi tẩm
mình vào hồ sen ấy, sau khi tắm rửa, uống nước và làm cho dịu bớt mọi ưu tư,
mệt mỏi, phiền não, sau khi ra khỏi hồ liền qua ngồi hay nằm trong rừng cây rậm
rạp ấy và cảm thọ những cảm giác cực lạc. Cũng vậy, này Sariputta, ở đây với
tâm của Ta, Ta tuệ tri tâm của một số người: "Hành nghiệp của người này
như vậy, cử chỉ như vậy, bước vào đạo lộ như vậy, sẽ đoạn trừ các lậu hoặc, tự
mình với thắng trí chứng ngộ, chứng đạt và an trú ngay trong hiện tại vô lậu
tâm giải thoát, tuệ giải thoát như vậy". Sau một thời gian, Ta thấy vị ấy
đoạn trừ các lậu hoặc, tự mình với thắng trí chứng ngộ, chứng đạt và an trú
ngay trong hiện tại vô lậu tâm giải thoát, tuệ giải thoát, cảm thọ những cảm
giác cực lạc.
Này
Sariputta, năm loại này là năm sanh thú. Này Sariputta, có ai biết Ta như vậy,
thấy Ta như vậy, và nói: "Sa-môn Gotama không có pháp Thượng nhân, không
có tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh. Sa-môn Gotama thuyết pháp, pháp ấy
tự mình tạo ra, do suy luận tác thành, tùy thuộc trắc nghiệm". Này
Sariputta, nếu người ấy không từ bỏ lời nói ấy, không từ bỏ tâm ấy, không đoạn
trừ tà kiến ấy, thì người ấy sẽ bị rơi vào địa ngục như một gánh nặng bị quăng
bỏ một bên. Này Sariputta, Tỷ-kheo thành tựu giới hạnh, thành tựu thiền định,
thành tựu trí tuệ, có thể chứng được chánh trí ngay trong hiện tại. Này
Sariputta, Ta nói như vậy là sự thành tựu như vậy. Nếu người ấy không từ bỏ lời
nói ấy, không từ bỏ tâm ấy, không đoạn trừ tà kiến ấy, thì người ấy sẽ bị rơi
vào địa ngục như một gánh nặng bị quăng bỏ một bên.
(Khổ hạnh của Bồ-tát)
Này
Sariputta, Ta thắng tri phạm hạnh, đầy đủ bốn hạnh: về khổ hạnh, Ta khổ hạnh đệ
nhất; về bần uế, Ta bần uế đệ nhất; về yểm ly, Ta yểm ly đệ nhất; về độc cư, Ta
độc cư đệ nhất.
Này
Sariputta, ở đây, khổ hạnh của Ta như sau: Ta sống lõa thể, phóng túng, không
theo khuôn phép, liếm tay cho sạch, đi khất thực không chịu bước tới, không
nhận đồ ăn mang đến, không nhận đồ ăn đặc biệt nấu cho mình, không nhận mời đi
ăn, không nhận đồ ăn từ nơi nồi chảo, không nhận đồ ăn tại ngưỡng cửa, không
nhận đồ ăn đặt giữa những cây gậy, không nhận đồ ăn đặt giữa những cối giã gạo,
không nhận đồ ăn từ hai người đang ăn, không nhận đồ ăn từ người đàn bà có
thai, không nhận đồ ăn từ người đàn bà đang cho con bú, không nhận đồ ăn từ
người đàn bà đang giao cấu, không nhận đồ ăn đi quyên, không nhận đồ ăn tại chỗ
có chó đứng, không nhận đồ ăn tại chỗ có ruồi bu, không ăn cá, ăn thịt, không
uống rượu nấu, rượu men. Ta chỉ nhận đồ ăn tại một nhà, chỉ nhận ăn một miếng,
hay chỉ nhận ăn tại hai nhà, chỉ nhận ăn hai miếng, hay chỉ nhận ăn tại bảy
nhà, chỉ nhận ăn bảy miếng. Ta nuôi sống chỉ với một chén, nuôi sống chỉ với
hai chén, nuôi sống chỉ với bảy chén. Ta chỉ ăn một ngày một bữa, hai ngày một
bữa, bảy ngày một bữa. Như vậy Ta sống theo hạnh tiết chế ăn uống cho đến nửa
tháng mới ăn một lần. Ta chỉ ăn cỏ lúa để sống, lúa tắc, gạo lức, ăn hột cải
nivara, ăn da vụn, ăn trấu, uống nước bột gạo, ăn bột vừng, ăn cỏ, ăn phân bò,
ăn trái cây, ăn rễ cây trong rừng, ăn trái cây rụng để sống. Ta mặc vải gai
thô, mặc vải gai thô lẫn với các vải khác, mặc vải tẩm liệm rồi quăng đi, mặc
áo phấn tảo y, mặc vỏ cây tititaka làm áo, mặc da con sơn dương đen, mặc áo bện
từng mảnh da con sơn dương đen, mặc áo bằng cỏ cát tường, mặc áo vỏ cây, mặc áo
bằng tấm gỗ nhỏ, mặc áo bằng tóc bện lại thành mền, mặc áo bằng đuôi ngựa bện
lại, mặc áo bằng lông cú. Ta sống nhổ râu tóc, Ta theo tập tục sống nhổ râu
tóc, Ta theo hạnh thường đứng không dùng chỗ ngồi, Ta là người ngồi chõ hỏ,
sống tinh tấn theo hạnh ngồi chõ hỏ. Ta dùng gai làm giường, thường ngủ nằm
trên giường gai, sống dùng ván gỗ làm giường, sống nằm trên đất trần, thường
nằm ngủ một bên hông, sống để bụi và nhớp che dính thân mình, sống và ngủ ngoài
trời, theo hạnh bạ đâu nằm đấy, sống ăn các uế vật, sống không uống nước lạnh,
theo hạnh không uống nước lạnh, sống một đêm tắm ba lần, theo hạnh xuống nước
tắm. Như vậy Ta sống theo hạnh hành hạ, dày vò thân thể theo nhiều cách. Này
Sariputta, như vậy là khổ hạnh của Ta.
Này
Sariputta, ở đây hạnh bần uế của Ta như sau: Trên thân Ta, bụi bặm chất đầy
trải nhiều năm tháng, đóng thành tấm, thành miếng. Như gốc cây tinduka bụi bặm
chất đầy trải nhiều năm tháng, đóng thành tấm, thành miếng; cũng vậy, này
Sariputta, trên thân Ta bụi bặm chất đầy trải nhiều năm tháng, đóng thành tấm,
thành miếng. Này Sariputta, Ta không nghĩ rằng: "Với tay của Ta, Ta hãy
phủi sạch bụi bặm này đi, hay những người khác với tay của họ hãy phủi sạch bụi
bặm này đi cho Ta". Này Sariputta, Ta không có nghĩ như vậy. Này
Sariputta, như vậy là sự bần uế của Ta.
Này
Sariputta, như thế này là sự yểm ly của Ta. Này Sariputta, tỉnh giác, Ta đi
tới; tỉnh giác Ta đi lui, Ta an trú lòng từ cho đến trong một giọt nước với tâm
tư: "Mong rằng Ta không làm hại một chúng sanh nhỏ nào trong những ác đạo
của họ!" Này Sariputta, như vậy là sự yểm ly của Ta.
Này
Sariputta, như thế này là sự độc cư của Ta. Này Sariputta, Ta đi sâu vào một
khu rừng và an trú tại chỗ ấy. Khi Ta thấy người chăn bò, người mục súc, người
cắt cỏ, người đốn củi hay người thợ rừng, Ta liền chạy từ rừng này qua rừng
khác, từ lùm cây này qua lùm cây khác, từ thung lũng này qua thung lũng khác,
từ đồi cao này qua đồi cao khác. Vì sao vậy? Ta nghĩ rằng: "Mong họ đừng
thấy Ta, và mong Ta đừng thấy họ!" Này Sariputta, giống như một con thú
rừng thấy người liền chạy từ rừng này qua rừng khác, từ lùm cây này qua lùm cây
khác, từ thung lũng này qua thung lũng khác, từ đồi cao này qua đồi cao khác.
Cũng vậy, này Sariputta, khi Ta thấy người chăn bò, người mục súc, người cắt
cỏ, người đốn củi, hay người tiều phu, Ta liền chạy từ rừng này qua rừng khác,
từ lùm cây này qua lùm cây khác, từ thung lũng này qua thung lũng khác, từ đồi
cao này qua đồi cao khác. Vì sao vậy? Ta nghĩ rằng: "Mong họ đừng thấy Ta,
và mong Ta đừng thấy họ!" Này Sariputta, như vậy là hạnh độc cư của Ta.
Này
Sariputta, rồi Ta bò bốn chân đến các chuồng bò, khi các con bò cái đã bỏ đi,
khi các người chăn bò không có mặt, rồi Ta ăn phân các con bò con, các con bò
còn trẻ, các con bò còn bú. Khi nước tiểu và phân của Ta còn tồn tại, Ta tự
nuôi sống với các loại ấy. Này Sariputta, như vậy là hạnh đại bất tịnh thực của
Ta.
Này
Sariputta, Ta đi sâu vào một khu rừng rậm rạp kinh hoàng và an trú tại chỗ ấy.
Này Sariputta, tại khu rừng rậm rạp kinh hoàng này, những ai còn tham ái đi vào
khu rừng rậm rạp ấy, thời lông tóc người ấy dựng ngược. Này Sariputta, rồi Ta
trong những đêm đông lạnh lẽo, giữa những ngày mồng tám, khi có tuyết rơi,
trong những đêm như vậy, Ta sống giữa trời, và ban ngày sống trong khu rừng rậm
rạp. Ta sống trong những ngày cuối tháng hè, ban ngày thì sống giữa trời, còn
ban đêm trong khu rừng rậm rạp. Rồi này Sariputta, những bài kệ kỳ diệu từ
trước chưa từng được nghe sau đây được khởi lên:
Nay
bị thiêu đốt, bị buốt lạnh,
Cô độc sống trong rừng kinh hoàng,
Trần truồng, Ta ngồi không lửa ấm,
Ẩn sĩ, trong lý tưởng đăm chiêu.
Cô độc sống trong rừng kinh hoàng,
Trần truồng, Ta ngồi không lửa ấm,
Ẩn sĩ, trong lý tưởng đăm chiêu.
Này
Sariputta, Ta nằm ngủ trong bãi tha ma, dựa trên một bộ xương. Này Sariputta,
những đứa mục đồng đến gần Ta, khạc nhổ trên Ta, tiểu tiện trên Ta, rắc bụi
trên Ta và lấy que đâm vào lỗ tai. Này Sariputta, và Ta biết Ta không khởi ác
tâm đối với chúng. Này Sariputta, như vậy là hạnh trú xả của Ta.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những thuyết như sau, có những
kiến giải như sau: "Sự thanh tịnh đạt được nhờ món ăn". Họ nói:
"Chúng ta sống nhờ trái táo", và họ ăn trái táo, họ ăn bột táo, họ
uống nước trái táo dưới nhiều hình thức. Này Sariputta, Ta tự xưng Ta sống chỉ
ăn một trái táo. Này Sariputta, có thể các Người nghĩ như sau: "Trái táo
thời ấy to lớn". Này Sariputta, chớ có hiểu như vậy. Vì trái táo thời ấy
giống với trái táo hiện tại. Này Sariputta, trong khi Ta sống chỉ ăn một trái
táo, thân thể của Ta trở thành hết sức ốm yếu. Vì Ta ăn quá ít, tay chân Ta trở
thành như những cọng cỏ hay những đốt cây leo khô héo. Vì Ta ăn quá ít, bàn
trôn của Ta trở thành như móng chân con lạc đà. Vì Ta ăn quá ít, các xương sống
phô bày của Ta giống như một chuỗi banh. Vì Ta ăn quá ít, các xương sườn gầy mòn
của Ta giống như rui cột nhà sàn hư nát. Vì ta ăn quá ít, nên con ngươi của Ta
long lanh nằm sâu thẳm trong lỗ con mắt, giống như ánh nước long lanh nằm sâu
thẳm trong một giếng nước thâm sâu. Vì Ta ăn quá ít, da đầu Ta trở thành nhăn
nheo khô cằn như trái bí trắng và đắng bị cắt trước khi chín, bị cơn gió nóng
làm cho nhăn nheo khô cằn. Này Sariputta, nếu Ta nghĩ: "Ta hãy sờ da
bụng", chính xương sống bị Ta nắm lấy. Nếu Ta nghĩ: "Ta hãy sờ xương
sống", thì chính da bụng bị Ta nắm lấy. Vì Ta ăn quá ít, nên này
Sariputta, da bụng của Ta bám chặt xương sống. Này Sariputta, nếu Ta nghĩ:
"Ta đi đại tiện hay đi tiểu tiện", thì Ta ngã quỵ, úp mặt xuống đất,
vì Ta ăn quá ít. Này Sariputta, nếu Ta muốn thoa dịu thân Ta, lấy tay xoa bóp
chân tay, thì này Sariputta, trong khi Ta lấy tay xoa bóp chân tay, các lông
tóc hư mục rụng khỏi thân Ta, vì Ta ăn quá ít.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những chủ thuyết như sau, có
những kiến giải như sau: "Sự thanh tịnh đạt được nhờ món ăn". Họ nói:
"Chúng ta sống nhờ đậu xanh... (như trên)... chúng ta sống nhờ vừng mè...
(như trên)... chúng ta sống nhờ hột gạo", và họ ăn hột gạo, họ ăn hột gạo
nghiền thành bột, họ uống nước gạo, và họ ăn hột gạo dưới nhiều hình thức. Này
Sariputta, Ta tự xưng Ta sống chỉ ăn một hột gạo. Này Sariputta, có thể các
Người nghĩ như sau: "Hột gạo thời ấy to lớn". Này Sariputta, chớ có
hiểu như vậy. Vì hột gạo thời ấy giống với hột gạo hiện tại. Này Sariputta,
trong khi Ta chỉ sống ăn một hột gạo, thân thể của Ta trở thành hết sức ốm yếu.
Vì Ta ăn quá ít, tay chân Ta trở thành như những cọng cỏ hay những đốt cây leo
khô héo. Vì Ta ăn quá ít, bàn trôn của Ta trở thành như móng chân con lạc đà.
Vì Ta ăn quá ít, xương sống phô bày của Ta giống như một chuỗi banh. Vì Ta ăn
quá ít các xương sườn gầy mòn của Ta giống như rui cột của một nhà sàn hư nát.
Vì Ta ăn quá ít, con ngươi long lanh của Ta nằm sâu thẳm trong lỗ con mắt,
giống như ánh nước long lanh nằm sâu thẳm trong một giếng nước thâm sâu. Vì Ta
ăn quá ít, da đầu Ta trở thành nhăn nheo, khô cằn như trái bí trắng và đắng bị
cắt trước khi chín, bị cơn gió nóng làm cho nhăn nheo, khô cằn. Này Sariputta,
nếu Ta nghĩ: "Ta hãy sờ da bụng", thì chính xương sống bị Ta nắm lấy.
Nếu Ta nghĩ: "Ta hãy rờ xương sống", thì chính da bụng bị Ta nắm lấy.
Vì Ta ăn quá ít, nên này Sariputta, da bụng của Ta bám chặt xương sống. Này
Sariputta, nếu Ta nghĩ: "Ta đi đại tiện hay đi tiểu tiện", thì Ta ngã
quỵ, úp mặt xuống đất, vì Ta ăn quá ít. Này Sariputta, nếu Ta muốn xoa dịu thân
Ta, lấy tay xoa bóp chân tay, thời này Sariputta, trong khi Ta lấy tay xoa bóp
chân tay, các lông tóc hư mục rụng khỏi thân Ta, vì Ta ăn quá ít.
Này
Sariputta, dầu Ta có theo cử chỉ như vậy, theo hành lộ như vậy, theo khổ hạnh
như vậy, Ta cũng không chứng được các pháp thượng nhân, không có tri kiến thù
thắng xứng đáng bậc Thánh. Vì sao vậy? Vì với những phương tiện ấy, không chứng
được pháp thượng nhân với Thánh trí tuệ. Chính Thánh trí tuệ này chứng được
thuộc về bậc Thánh, có khả năng hướng thượng, có thể dẫn người thực hành diệt tận
khổ đau.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những chủ thuyết như sau, có
những kiến giải như sau: "Sự thanh tịnh chứng đạt được nhờ luân hồi".
Này Sariputta, thật không dễ gì tìm được sự luân hồi mà xưa kia Ta không trải
qua trong một thời gian khá dài, trừ phi với các vị Tịnh cư thiên (Suddhavasa).
Này Sariputta, nếu Ta luân hồi tại Tịnh cư thiên thì Ta đã không trở lại đời
này nữa.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những chủ thuyết như sau, có
những kiến giải như sau: "Sự thanh tịnh chứng đạt được nhờ sanh
khởi". Này Sariputta, thật không dễ gì tìm được sự sanh khởi mà xưa kia Ta
không trải qua trong một thời gian khá dài, trừ phi với các vị Tịnh cư thiên.
Này Sariputta, nếu Ta sanh khởi tại Tịnh cư thiên, thì Ta đã không trở lại đời
này nữa.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những chủ thuyết như sau, có
những kiến giải như sau: "Sự thanh tịnh chứng đạt được nhờ an trú".
Này Sariputta, thật không dễ gì tìm được sự an trú mà xưa kia Ta không trải qua
trong một thời gian khá dài, trừ phi với các vị Tịnh cư thiên. Này Sariputta,
nếu Ta an trú tại Tịnh cư thiên, thì Ta đã không trở lại đời này nữa.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những chủ thuyết như sau, có
những kiến giải như sau: "Sự thanh tịnh chứng đạt được nhờ tế tự".
Này Sariputta, thật không dễ gì tìm được sự tế tự mà xưa kia Ta không làm trong
một thời gian khá dài, khi Ta là vị vua Sát-đế-lị có làm lễ quán đảnh, hay làm
vị Bà-la-môn giàu có.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những chủ thuyết như sau, có
những kiến giải như sau: "Sự thanh tịnh chứng đạt được nhờ thờ lửa".
Này Sariputta, thật không dễ gì tìm được sự thờ lửa mà xưa kia Ta không làm
trong một thời gian khá dài, khi Ta là vị vua Sát-đế-lị có làm lễ quán đảnh, hay
làm vị Bà-la-môn giàu có.
Này
Sariputta, lại có một số Sa-môn, Bà-la-môn có những chủ thuyết như sau, có
những kiến giải như sau: "Khi một thiếu niên còn trẻ tuổi, tóc đen nhánh,
huyết khí sung mãn, trong tuổi thanh xuân, người ấy thành tựu trí tuệ biện tài
tối thượng. Nhưng khi người ấy già cả, niên cao, lạp lớn, đã đến tuổi trưởng
thượng, đã đi đến đoạn cuối cuộc đời, khi đã tám mươi, chín mươi hay một trăm
tuổi, khi ấy trí tuệ biện tài tối thượng ấy bị đoạn trừ". Này Sariputta,
chớ có quan niệm như vậy. Này Sariputta, nay Ta đã già, niên cao, lạp lớn, đã
đến tuổi trưởng thượng, đã đi dến đoạn cuối cuộc đời, tuổi Ta nay đã đến tám
mươi. Này Sariputta, ở đây Ta có bốn vị đệ tử, tuổi thọ đến một trăm, đã sống
một trăm tuổi, thành tựu chánh niệm đệ nhất, thành tựu chuyên tâm đệ nhất,
thành tựu tinh cần đệ nhất và đầy đủ trí tuệ biện tài tối thượng. Này
Sariputta, ví như một người bắn cung thiện xảo, có huấn luyện, khéo tay, thuần
thục, với một mũi tên nhẹ, có thể dễ dàng bắn ngang qua bóng một cây ta-la. Cũng
vậy, những vị này với chánh niệm đệ nhất như vậy, được thành tựu trí tuệ biện
tài tối thượng như vậy, nếu những vị này hỏi Ta nhiều lần một câu hỏi về Bốn
Niệm xứ, và nếu Ta, được hỏi nhiều lần như vậy, phải giải thích cho họ hiểu và
nếu họ được Ta giải thích như vậy, có thể hiểu như đã giải thích, và nếu họ
không hỏi Ta về những vấn đề phụ thuộc và các vấn đề khác, trừ khi ăn, uống,
nhai, nếm, trừ khi đi đại tiện, tiểu tiện, trừ khi ngủ để lấy lại sức. Này
Sariputta, dầu vậy, sự thuyết pháp của Như Lai cũng chưa hoàn tất, sự giải
thích cú pháp của Như Lai cũng chưa hoàn tất, sự trả lời các câu hỏi của Như
Lai cũng chưa hoàn tất, khi mà bốn đệ tử của Ta, tuổi thọ đến một trăm tuổi, đã
sống một trăm tuổi, đã từ trần sau một trăm tuổi. Này Sariputta, nếu Ông có
gánh Ta trên giường đi chỗ này chỗ kia, thật sự trí tuệ biện tài của Như Lai
không có gì thay đổi.
Này
Sariputta, những ai nói một cách chân chánh sẽ nói như sau: "Một vị hữu
tình không bị si chi phối, đã sanh ra ở đời vì lợi ích, vì hạnh phúc cho chúng
sanh, vì lòng thương tưởng cho đời, vì lợi ích, vì hạnh phúc, vì an lạc cho chư
Thiên và loài Người". Vị ấy sẽ nói về Ta một cách chân chánh như sau:
"Một vị hữu tình không bị si chi phối, đã sanh ra ở đời vì lợi ích, vì
hạnh phúc cho chúng sanh, vì lòng thương tưởng cho đời, vì lợi ích, vì hạnh
phúc, vì an lạc cho chư Thiên và loài Người".
Lúc bấy
giờ Tôn giả Nagasamala đứng sau lưng Thế Tôn và quạt cho Ngài! Tôn giả
Nagasamala bạch Thế Tôn:
-- Thật
vi diệu thay, bạch Thế Tôn! Thật hy hữu thay, bạch Thế Tôn! Sau khi nghe pháp
môn này, lông tóc con dựng ngược. Bạch Thế Tôn, pháp môn này tên gọi là gì?
-- Này
Nagasamala, do vậy pháp môn này gọi là "Pháp môn Lông tóc dựng
ngược". Ông hãy như vậy thọ trì.
Thế Tôn
thuyết giảng như vậy. Tôn giả Nagasamala hoan hỷ, tín thọ lời dạy của Thế Tôn.
0 Komentar